Наушеруан аңда жүріп киік атқан,
Аң етін
жемек болып асып жатқан.
жемек болып асып жатқан.
Ет
піскенше тез кел деп бір жолдасын,
піскенше тез кел деп бір жолдасын,
Тұз әкел деп жұмсапты бір қышлақтан.
Қайтадан
шақырып ап талай жерден,
шақырып ап талай жерден,
Тұзды тегін алма деп әмір берген.
«Шымшым тұз бір тиынға татымайды,
Бұ қалай?»-деп уәзірі тұра келген.
Наушеруан айтқан сонда:- Ей, уәзірім,
Айтайын, жақсы тыңда мұның сырын.
Басшы алса бір алманы баға бермей,
Қосшы құртар алманың түп тамырын.
Meн алсам елдің жалғыз жұмыртқасын
Кесерсің мың
тауықтың сендер басын.
тауықтың сендер басын.
Сүйте-сүйте ашылып арандарың,
Ағызарсың
бұл елдің қанды жасын.
бұл елдің қанды жасын.
Жебір ұлық
халқына қас қылады,
халқына қас қылады,
Көңілін шерлі, көздерін жас қылады.
Қиянат қылдай істен басталмақшы,
Ескермесе, аз науқас асқынады.
Мал, мансап, адамзатты мас қылады,
Мейірімді ет-жүрегін тас қылады.
Тәкаппар,
әділетсіз залымдарды
әділетсіз залымдарды
Бағы қайтқан сорлы елге бас қылады.
Шын атын
Наушеруанның ел білмейді,
Наушеруанның ел білмейді,
Тілі келмей «Мұсырауын әділ» дейді.
Ақжүрек әділдердің қылығы анау,
Жебір ұлық зарлатып
елді жейді.
елді жейді.
Мұны айтсаң алатындай тілді кесіп,
Мақтанады менен кім әділ десіп.
Теңдіктің атын естіп, дәмін татпай,
Өтеміз де жүректі қайғы тесіп.
Бір ханда екі ұл
бопты бір туысқан,
бопты бір туысқан,
Күндесіп, араздасып, бұзылысқан.
Билеген елін
екі бөліп алып,
екі бөліп алып,
Соғыс ашып, болыпты қатты дұспан.
Арашалап бай барған, хан да барған,
He шешен, білгіш деген жан да барған.
Әскер қанын ағызбай қоймаймыз деп,
Биге де тоқтамапты
таңдап алған.
таңдап алған.
Бар екен тоғыз кедей шөмшек терген,
Отын
сатып, еңбекпен күнін көрген.
сатып, еңбекпен күнін көрген.
Қырылысып
жатыр деп есіткен соң,
жатыр деп есіткен соң,
Елді аяп арашаға солар келген.
Соғыстың ортасына кеткен кіріп,
Тимепті жарлы екенін солдат біліп.
Бір кедей ұран салып айғайлапты,
«Хан қайда? Бітім-бітім» деп ақырып.
Мұны естіген екі жақтан хан келіпті,
Сөз тыңдауға бірталай жан келіпті.
Қолында айғайлаған отыншының
Уыстаулы ұйын
қан көріпті.
қан көріпті.
Жарлы айтыпты сонда екі ханға
қарап
қарап
«Қан төгіп қайт дегендер елді талап?
Іздегенің мақтан мен мал емес пе,
Шын айтпасаң, кетемін қанмен сабап?
Мынау қан сен сияқты жастың қаны,
Сендер үшін қиылған қыршын жаны.
Тойымсыз қос төбеттің құрметі үшін,
Жөн бе екен көп әскердің қырылғаны?
Ей, солдат! Жаратушың бұлар ма еді,
Қыршын жаның өлімге құмар ма еді?
Екі ханға біз үшін сен өл десең,
Сендер үшін өлуге шыдар ма еді?
Хан тоймайды әлемді таласа да,
Ой жіберші осындай тамашаға.
Екі жуан сыймайды жер жүзіне,
Тоғыз кедей сияды алашаға.
Бір нан
тапсақ, ортақпыз отын теріп,
тапсақ, ортақпыз отын теріп,
Ашымызға тоғымыз бөліп беріп.
Өлгенше жуандардың көзі тоймас,
Бар әлемді жүрсе де ол меңгеріп».
Бұл сөзді жас солдаттар ұғып алды,
Соғыспай тоқталық деп айғай салды.
Екі жақтың әскері
қайтып кетіп,
қайтып кетіп,
Хандардың
арам ойы адыра қалды.
арам ойы адыра қалды.
Әскер қанға бояйды өздері-өзін,
Зор үкімет сиқырлап байлап көзін.
Ойланып осы кезде кім тыңдайды
Әлгі алтынмен жазарлық жарлы сөзін?
- 89 просмотров