Ермек Аманшаев

Мұхтар Әуезовтің бар болғаны 12 беттен тұратын «Қаралы сұлу» әңгімесін – ондағы көркемдік бояулардың қанықтығы, адам жанының ішкі иірімдеріне терең бойлайтын камералық дағдысы және дүние қызығын, ұзақ уақытқы мызғудан ояна дүр сілкінген табиғат ауанын – пенде ғұмырға кереғар, шағыстыра отырып суреттейтін тәсіл-амалдарына қарай шартты түрде екі арнаға бөлуге болар еді.«Алты жыл – қаралы, қайғылы алты жыл өтті. Әрбірі бір-бір сарылған ұзақ... соққан күздің суық күніндей қуарған жүдеу жылдар...

(Шығармашылық портрет)Таусылып бітпейтін қара жол. Сол жолмен дүние кезген қара жаяу. Қара жаяу – түрмеден босап, еліне қайтқан күй атасы – Құрманғазы. «Тар қамаудан мынандай бостанға шыққан кісінің көңілі өсіп шыға келеді екен... Көкірегіне сағыныш ұйып, ылғи мең-зең күйде жүр еді. Одан осы бостанға шыққан соң ғана айықты... Қоңыр дала, одан да қоңыр отар-отар қой, қапелімде қой ішінен қоңырайып көзіне түсе қоймайтын момын қойшы. Сергімейтін, серпілмейтін сартап тіршілік. Қоңыр далада құлақ елеңдетер үн мен әуез де сарқылғандай.

Көгалдағы кішігірім той-томалақтың қызған шағы. Үш дос қала саябақтарының біріндегі көк шалғынға жайғасып алған. Туфлилерін шешіп, қатар тізіп қойыпты. Өздері желең жейде-шалбармен, жалаңаяқ. Шөп үстінде шағын дастархан төселген. Оның жанында сейіл-серуенге арналған тоқыма себет. Кішкентай стақандарға виски құйылып жатыр. Әріректе, саяжолдың шетінде Жігіттің мәшинесі тұр. Жүргізушісі шалқалай ұйықтап қалған.БАУЫР: Леха, сөз сенде!ЛЕХА: Не деймін жігіттер? Арада бірталай уақыт өтсе де, Құдайға шүкір, міне, бүгін қайта табысып жатырмыз.

(«Мың бір түннің» желісімен)Екі бөлімді әфсанаНЕГІЗГІ КЕЙІПКЕРЛЕР:ӘбілқасанМосыл саудагері-әміршіӘбілқасанның шешесі – Умм-Әбілқасан Бас құл – Масрұр Жындыхана басшысы Бас уәзір

(Екі көріністен тұратын трагикомедия)Негізгі кейіпкерлер:Веллер Мартин – 70-75 жастағы еркекФонсия Дорси – 65-70 жастағы әйел Бірінші көрінісБірінші