Сейітжан Омаров

     Алматының маужыраған жазға
бергісіз алтын күзі бабында. Профессор Исатай Бекжановтың үш бөлмелі пәтері күн
сәулесіне малынып, гүл-гүл жайнайды. Исатай өзінің кабинетіндегі жазу үстелінің
шетіне екі шынтағын төсеп отырған қалпында, алдындағы ашық жатқан кітабын жауып
қойды. Толқымалы көңіл күйінің әсерімен бөлмені жаңғырықтырып әндетіп кетті:

Арканың кербез сұлу Көкшетауы,
Дамылсыз сұлу бетін жуған жауын. Жан-жақтан ертелі-кеш бұлттар келіп, Жүреді
біліп кетіп есен-сауын...

       С. қаласына келдік. Қиян-кескі
шайқас жалыны әлі сөнбепті. Сұрапыл соғыстың ойран-ботқа іздері сайрап жатыр.
Гитлер армиясының «айбарлы» құралы саналған «Жолбарыс», «фердинанд» танктері төрт
аяғы көктен келіп, орталық көшеге теңкие құлапты.

Үлкен көшенің бір мүйісіне
жеткенде машинамыздың суы қайнап кетіп, тоқтауға мәжбүр болдық.

Киімі жалба-жұлба имек шал
еңкендей басып қасымыздан өте беріп еді, біз оны әдейі тоқтаттық.

-        Неміспісіз!-деп
сұрадым мен одан.

Ол шала-шарпы орыс тілінде
сасқалақтай сейледі:

        Жайнаған жаздың бір күні. «Бірлік»
колхозының ұлан-ғайыр алма бағы бабында балбырайды. Қолдың саласындай тізілген
миуалы ағаштардың төр жағында Таңатар бағбанның шағаладай аппақ шағын кірпіш
үйінің терезелері көрінеді. Одан сәл беріректе, жасыл жапырақты жас шыршадан
орнатқан шошақ қостың оң жақ бүйірінде Асылжан үлкен кенеп полотноға сурет
салуда. Қостың сол жақ босағасында оның шешесі Қарлығаш гимнастеркаға ақ жаға
тігіп отыр.

        Ащысай кенінің қарт жұмысшысы
Атамқүл көне қара домбырасын қолына алып, құйқылжыта күй шертті. Нұры қайтпаған,
жігіт шағының жалынын бермеген аласыз үлкен қара көзі жайнаң қағады.
Түркістанның мақтасындай үлбіреген ақ шаңқан шоқша сақалы бір мезет желбірей
қалады. Жазық мандайынан тура түскен қырлы мұрны, ат жақты қара торы жүзі
мәрмәр тастан соққан мүсін секілді. Тау қопарып, тас қазып, болаттай шыныққан
салалы саусақтары домбыраның қақпағында ор киіктей ойнайды. Қос ішек пен тоғыз

        Таң атып келеді. Терезеден түскен
көгілдір сәуле әуелі сұрғылттанып, кейін бозара бастады. Облыстық аурухана бас дәрігерінің
жатақбөлмесі жым-жырт. Терезе алдындагы бау-шарбақтан гүл иісі аңқиды. Үй іші
қоңыр салқын.

Кенеттен телефон безілдеп қоя
берді. Аурухананың кезекші дәрігері сөйлеп тұр:

- Телеграмма алдық. «Жаңа тұрмыс»
колхозында бір адам өлім халінде жатыр дейді. Жедел операция жасау керек
көрінеді. Көзі қарақты оташы дәрігер жіберуді өтінеді...

Иван Петрович дереу киініп алды.

* * *