Ыбырай Алтынсарин

   Жаздың әдемі
бір күнінде, таңертең бір төре
өзінің баласымен бақшаға барып, екеуі де егілген ағаштары мен гүл жапырақтарын көріп жүрді.

-        Мынау ағаш неліктен тіп-тік, ана
біреуі неге қисық біткен? -
деп сұрады баласы.

-        Оның себебі, балам, анау ағашты
бағу-қағумен өсірген, қисық бұтақтары болса өсіп. Мынау ағаш бағусыз, өз шығу қалыбымен өскен,- деді атасы.

-        Олай
болса, бағу-қағуда көп мағына бар екен ғой,-деді баласы.

     Аса сүйікті досым Федор
Демьянович!

    Менің тапсырған жұмыстарымды дереу
орындағаныңыз үшін көп-көп
рақмет. Қостанай мектебінің 1
класына оқытушы етіп өзіңіз
білетін Балғымбаев тағайындалды. Онымен екеуіңіздің бірлесіп істей алатыныңызға сенімім зор. Царегородцев келгеннен кейін Сіз
2-класты оқытуыңызды қойып жүрмеңіз. Царегородцев мырза әуелі Сіздің оқыту
тәртібіңізбен, оқыту әдісіңізбен танысып алсын, мұны мен Царегородцевке де
айттым.  Егер, тіпті, Сергей Данилович

      Аса қадірлі Василий Владимирович!

 ... Біздің оку
жұмыстарымыз тәуір жүріп
жаткан сияқты: Елден үй басына жиылатын ақшаны 15 тыйыннан 1 сомға дейін көбейту туралы губернатордың ұсынысы бірқатар болыстарда қазірдің өзінде-ақ дәл орындалды. Егер 1885
жылы да бұл жұмыс қазіргідей, жақсы

      Бір мұжық
далада жүріп, біртүрлі әдемі тас тауып алып,
көршісінен сұрады:

-        Бұл тасты неғылсам болады? - деп.

 

Көршісі айтты:

-        Патшаға
алып бар,- деп.

Сонымен мұжық келіп патшаның
алдындағы жасауылының аяғына жығылып, мені патшаға жолықтыр деп тілек
етті.

-        He
жұмысың бар? - деді олар.

-        Патшаға
сый алып келемін,:- деді мұжық.

Жасауыл айтты:

-        Патша

            Ұлы мәртебелі, мархабатты төрем Николай Иванович!

   Өзіңізге мәлім, қазақ даласындағы өзара талас-тартыстар тоқталды,
ерекше орыс-қазақ
баскармалары кұрылып, олардың арасында толық тыныштық орнады, қазақтар белгілі бір жерге орнықты,-міне,
осы шаралардың нәтижесінде
қазақтар сауатты болудың және өз дінін
білудін, керек екендігін сезе бастады; олар көршілес отырықшы халықтармен
танысканнан кейін өздерінің оқумен, дінмен мүлдем таныс емес екендіктерін аттаған сайын көре бастады. Осы