Ыбырай Алтынсарин

     Аса қадірлі Василий Владимирович!

   Сізге өте бір қайғылы хабар білдіруіме тура келіп отыр. Біздің Бессонов Александар
Григорьевич, сірә есінен айырылған болар деймін. Әйтпесе, оның өз оқушыларына істеген сорақылықтарын басқаша түсіне алатын емеспін. Бақсам, ол оқытушылар мектебінің
3-ші және 4-кластарында, оқушылардың қарсы болуына қарамастан, бір ай
бойы інжіл мен оның парыздарын уағыздай бастапты.
Осының нәтижесінде, бір жағынан, ол оқушыларға өшігіп, қатал карай бастайды да,

     Екі дос кісі
жолдастасып келе жатып, бір аюға ұшырапты.
Бұл екі кісінің біреуі әлсіз,
ауру екен, екіншісі мықты, жас жігіт,
аюды көрген соң бұл жігіт, ауру жолдасын тастап, өзі бір үлкен ағаштың басына
шығып кетті дейді. Ауру байғұс ағашқа
шығуға дәрмені жоқ, жерге құлады да
созылып, өлген кісі болды да жатты: есітуі бар еді, аю өлген
кісіге тимейді деп. Аю бұл жатқан кісінің қасына келіп иіскелеп тұрды да, дыбысы білінбеген соң тастап жөніне кетті. Мұнан соң манағы жолдасы ағаштан түсіп,
аурудан сұрапты:

   Қайырымды
досым Арсений Андреевич!

   Сіздің
мектебіңізге губернатордың келіп кеткені жайындағы хатыңызды казір ғана алып
отырмын. Сіздін жұмысыңыздын, бәрі«
жақсы екен деп кеткеніне қатты қуаныштымын. Оқушылар
алу жөнінде, әриие, губернатордың тілегіне карай іс қылыңыз. Мектепке жақын жердегі
болыстардан бала алуға рұқсат
ету туралы губернаторға жазған кағазымды сіздің «мен рұқсат еткенше қолдағы 6 баладан артық бала
алмаймын» деп жазған

       Қытай жұртының
патшасының ханымы Силинші жібек құрттарын абайлап, қарап жүрсе, бұл құрттар өлерінде өзінің
өрмегіне кіріп өледі екен. Ханым сол өрмекті алып шыйратып жіп істеді, сонан тоқып жаңа жібек орамал істеді дейді.
Мұнан соң сол құртқа назар салып қарап жүрсе, тұт деген ағаштың жапырағын жеп
күн көреді екен. Ханым тұт
ағашының жапырағын жыйып, әлгідей көп құрт жыйып асырап, ақырында, бұл құрттың
пайдасын халқына үйретті дейді. Жібектің шығатын орнын ең әуелі сол ханым

     Аса қайырымды Василий
Владимирович!

    Торғайдан
ешкімге де хат жазбағаныма көп уақыт болды, мұнымды,
әсіресе, Сіз жөнінде
көшірімсіз күнә деп есептеймін. Менің
көптен бері үндемей жатуыма үлкен себеп те болды; оны білгеннен кейін, мүмкін,
Сіз маған кеңшілік жасап,
кешірім етерсіз. Быйылғы қыс өткен қысқа қарағанда да маған
анағүрлым ауыр тиді. Өткен жылы мен,
көп жылдар бойына тынбай еңбек етіп, тапқан малымнан ғана айрылған болсам,