Бірінші өлең
Гераклдің сырығындай
Толқындары тіреп
көкті,
көкті,
Қара теңіз әлде
неге
неге
Тулап жатыр құдіретті.
Алай-дүлей асау толқын,
Көбіктері айға
ұласып,
ұласып,
Кейде құлап, кейде
шапшып,
шапшып,
Бірін-бірі белден
басып.
басып.
Теңіз беті ала құйын,
Ала құйын су бораны.
Титан палуан қатуланып,
Қаққандай-ақ
босағаны.
босағаны.
Келеміз біз долы толқын
Бесігінде
тербетіліп,
тербетіліп,
Кейде теңіз
шыңына өрлеп,
шыңына өрлеп,
Кейде жоқ боп, төмен
шөгіп.
шөгіп.
Құз қойнына құлағанда,
Симплегад ұшарынан,
Төбемізден толқын
түтеп,
түтеп,
Бұрқырайды ала
боран.
боран.
Посейдон да қос қанатын
Тұрғандай-ақ
төсеп бізге,
төсеп бізге,
Құз қойнынан
көтеріп ап.
көтеріп ап.
Қондырады тағыда өрге.
Алдымызда Одесса-анау,
Үстін шарпып
басқан жалын.
басқан жалын.
Мен барлаушыларға
ілесіп түн ішінде
ілесіп түн ішінде
Қара теңіз қолтығынан
қайықпен өтіп,
қайықпен өтіп,
Одессадағы жау
сыртына шықтым.
сыртына шықтым.
Бұл өлең сол
жорық үстінде жазылған.
жорық үстінде жазылған.
- Тез, ескекші, тез есе гөр,
Күтеді аңсап
ұландарың.
ұландарың.
Елестейді бір зор бейне,
Лапылдаған от
ішінде,
ішінде,
Жанарлары жалын
төсіп,
төсіп,
Көз аудармай
қарап бізге.
қарап бізге.
Бұл кім еді?
Ақын Пушкин, Ақын Пушкин анау тұрған,
Қара теңіз
толқынындай
толқынындай
Толқып шашы
ширатылған.
ширатылған.
Құшағыңды жазыңқыра,
Ескекші дос, ес
тезірек,
тезірек,
Құлағыма үн
келеді,
келеді,
Ақын жырлап тұрса
керек.
керек.
"Одессаны
құтқар"- деп тұр,
құтқар"- деп тұр,
Ақын биік
кемерде.
кемерде.
Мұза
шалқып сәлем беред
шалқып сәлем беред
Жеңімпаз өр
немереге.
немереге.
Екінші өлең
Кенет қарсы алдымыздан
Оқ бораны түтеп
кетті,
кетті,
Жоқ, жоқ, ешкім
бөгей алмас,
бөгей алмас,
Біздің ғажап
келешекті!
келешекті!
- Ах, Бедный
бишараның
бишараның
Көкрегіне қадалды
оқ.
оқ.
- Тарт, ескекші, тартыңқыра,
Тезірек жетіп,
алалық кек!
алалық кек!
Шұрық- шұрық оқ
ізінен
ізінен
Ыршыды су ішке
кіріп,
кіріп,
Қайығымыз толқын
теуіп,
теуіп,
Бара жатыр
төңкеріліп.
төңкеріліп.
Ажал бізге айбат шегіп,
Кеңірдекке шеңгел салды.
Асау толқын түпке
тартып,
тартып,
Мейрімсіз қойнына
алды...
алды...
Үшінші өлең
Қалсам егер су түбінде,
Көкрегіме оқ
қадалып,
қадалып,
Асау толқын бір
кездерде
кездерде
Шығарар ма жағаға
алып.
алып.
Бірақ менің
бейнемді онда,
бейнемді онда,
Ешбір адам таный
алмас,
алмас,
" Шын
ерлерше қазаланды" -
ерлерше қазаланды" -
деген мүмкін хат
та бармас.
та бармас.
Бұйраланған толқын шашым
Су түбінде түсіп
бітер,
бітер,
Бір балықшы
сүйегімді
сүйегімді
Жағаға әкеп
жерлеп кетер.
жерлеп кетер.
Налыр, жылар жалғыз қызым.
Жасын төгіп күтер
мені,
мені,
Ұзақ түнге ұйқы
көрмей,
көрмей,
Дертке толып көкірегі.
Суретіме көзі
түссе,
түссе,
Сағынар тағы
егілер,
егілер,
Озар жылдар
ұмытпас ол,
ұмытпас ол,
Кірпігінен жас төгілер.
Доғар, қиял, неге
олай
олай
Күдер үздің дүниеден.
Қандай елім мені жетер?
Күтед аңсап
Райхан жан!
Райхан жан!
Борышым көп
мойынымда,
мойынымда,
Әлі қолға
алынбаған,
алынбаған,
Батырлардың өмірінен
Дастандар көп
жазылмаған.
жазылмаған.
Жоғал, өлім,
жоғал, жоғал,
жоғал, жоғал,
Мені билеп ала
алмайсың,
алмайсың,
Жалынды ақын
жүрегімді
жүрегімді
Көр қойнына сала
алмайсың!
алмайсың!
Одесса, 1944
- 107 просмотров